“Σήμα κινδύνου” εξέπεμψε η πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης της Κάρλας για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη λίμνη Κάρλα.Η στάθμη της έπεσε στα 15 εκατοστά του μέτρου και το βαθύτερο σημείο της αγγίζει τα 70 εκατοστά, με αποτέλεσμα, όπως αναφέρει ,ενώ οι αναλύσεις του νερού γινόταν πέρυσι με βάρκα, φέτος οι επιστήμονες περπατούν τη λίμνη με τα πόδια Πάντως αυτή η πτώση δεν έχει ακόμη επιπτώσεις στον πληθυσμό των ψαριών που διαβιούν στα νερά.
Τη σκληρότερη μάχη λοιπόν για την «επιβίωσή» της δίνει αυτή την περίοδο η λίμνη Κάρλα, με το οικοσύστημα να βρίσκεται στα όριά του λόγω της έλλειψης νερού. «Εναποθέτουμε τις ελπίδες μας πλέον στο Θεό» δήλωσε χαρακτηριστικά η πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης της λίμνης Ιφιγένεια Κάγκαλου.
Η μέση στάθμη του νερού είναι πλέον στα 15 εκατοστά, όταν το όριο ασφαλείας διαμορφώνεται στα 46,5 και πραγματικά εκπλήσσεται κανείς με την ανθετικότητα του οικοσυστήματος που συνεχίζει να λειτουργεί. Σήμερα έγινε γνωστό, επίσης, ότι έως το 2015 θα έχουν ολοκληρωθεί οι εργολαβίες που βρίσκονται σε εξέλιξη στο πλαίσιο του έργου ανασύστασης της λίμνης, όπως και τα έργα ορεινής υδρονομίας. Οι σχετικές ανακοινώσεις έγιναν στο στρογγυλό τραπέζι που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Πέμπτης στο αμφιθέατρο της Γεωπονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, στο πλαίσιο του τριήμερου διεθνούς Συνεδρίου HydroMedit 2014.
Στην εισήγησή της η κ. Κάγκαλου επισήμανε μεταξύ άλλων το υδρολογικό καθεστώς παρουσιάζει πτωτική πορεία εδώ και καιρό, η στάθμη της λίμνης πέφτει συνεχώς και μειώνεται ο όγκος του νερού. «Φανταστείτε πως όταν κάναμε μετρήσεις στο κέντρο της λίμνης, πηγαίναμε εκεί με βάρκα, και χθες πήγαμε με τα πόδια». Οι εισροές είναι μόνο επιφανειακές, τα έργα ορεινής υδρονομίας δεν έχουν ξεκινήσει, ενώ υπήρξαν και αρκετές δυσλειτουργίες με την μη λειτουργία ενός αντλιοστασίου. Νερό από τον Πηνειό δεν διοχετεύεται ακόμη, όμως η κ. Κάγκαλου επισήμανε ότι Πηνειός και Κάρλα βρίσκονται στην ίδια υδρολογική λεκάνη και θα πρέπει να λειτουργούν σε ισσοροπία.
Ο περιφερειακός σύμβουλος και πρόεδρος του ΤΟΕΒ Πηνειού κ. Λαδόπουλος ανέφερε ότι μέσα στο 2015 θα έχουν ολοκληρωθεί όλες οι εργολαβίες όπως και τα έργα ορεινής υδρονομίας και πρόσθεσε ότι αυτό που προέχει είναι η λειτουργία του έργου να ικανοποιήσει πρωτίστως τις ανάγκες του ανθρώπου (ύδρευση, άρδευση) και μετά το περιβάλλον, άποψη η οποία έρχεται σε αντίθεση με το σκεπτικό του Φορέα Διαχείρισης.
Οι τόνοι ανέβηκαν στη συζήτηση, με την κ. Κάγκαλου να επιμένει πάντως ότι απόλυτη προτεραιότητα αποτελεί η προστασία του οικοσυστήματος, ώστε μέσα από τη σωστή λειτουργία του έργου να προκύψει και ωφέλεια για τους χρήστες του. Σε ότι αφορά το φαινόμενο των νεκρών ψαριών η κ. Κάγκαλου εξήγησε ότι τα περισσότερα τραυματίζονται στην προσπάθειά τους να λάβουν περισσότερο οξυγόνο – κολυμπούν προς το αντλιοστάσιο που έχει πολύ νερό και εκεί τραυματίζονται από τα ρεύματα – ωστόσο και το περιβάλλον της λίμνης είναι επιβαρυμένο με ρύπους. «Το εκπληκτικό είναι ότι ακόμη υπάρχουν πολλά είδη ψαριών, φυτών και πουλιών και ελπίζουμε ότι τελικά η φύση θα τα καταφέρει» τόνισε η κ. Κάγκαλου.
Από την πλευρά του ο καθηγητής Χρ. Νεοφύτου, πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου, εξέφρασε την άποψη ότι η Κάρλα θα πρέπει να επικοινωνεί με τον Παγασητικό και το νερό να διοχετεύεται προς τον κόλπο, διότι αν το νερό στη λίμνη παραμένει στάσιμο θα εξατμίζεται και θα απομένουν τα νιτρικά. «Αν το σύστημα δουλέψει σωστά θα εξυγιανθεί σε εύλογο χρόνο, έστω κι αν κάποιοι δεν μπορούν να το αντιληφθούν αυτό» τόνισε.
Και οικολογική ρύπανση
Αναλύοντας τη σημερινή κατάσταση, η κ.Καραβασίλη κάνει λόγο για οικολογικά υποβαθμισμένη περιοχή, που συνδέεταιαπολύτως με τους υδάτινους πόρους της Θεσσαλίας και τον ποταμό Πηνειό, καθώςαπό εκεί τροφοδοτείται η λίμνη.
“Υπάρχουν πιέσεις και δραστηριότητεςπου δημιουργούν προβλήματα ρύπανσης, κατά κύριο λόγο στον Πηνειό. Βιομηχανίεςειδών διατροφής, ελαιοτριβεία, τυροκομεία, μονάδες επεξεργασίας ντομάταςπαράγουν λύματα που καταλήγουν στον ποταμό”, τονίζει και αναφέρειχαρακτηριστικά ότι από τους ελέγχους των επιθεωρητών περιβάλλοντος σε περίπου40 επιχειρήσεις διαπιστώθηκε μεγάλη παραβατική συμπεριφορά στον Πηνειό.Παράλληλα, ελέγχους διενεργούν και οι υπηρεσίες της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Συνεχίζοντας το “ταξίδι” τους, ταλύματα των βιομηχανιών συμπαρασύρουν στο δρόμο τους λιπάσματα και φυτοφάρμακααπό τις καλλιέργειες της Θεσσαλίας, μεγάλες ποσότητες νιτρικών αλλά και αστικάλύματα. Λίγο πριν από τον τελικό τους προορισμό, τη λίμνη Κάρλα, το ρυπαντικόφορτίο “εμπλουτίζεται” μ ένα πλούσιο “κοκτέιλ” τοξικώνμικροοργανισμών, που αναπτύσσονται με γρήγορους ρυθμούς, ευνοούμενα από τις κλιματικέςσυνθήκες.
Ο παραπάνω συνδυασμός, επιβαρυμένος από ταχαρακτηριστικά της λίμνης (μεγάλη επιφάνεια και χαμηλή στάθμη νερού), αλλά καιαπό αστοχίες, που έχουν διαπιστωθεί κατά την υλοποίηση του έργου επανασύστασηςτης λίμνης ενοχοποιούνται, μέχρι στιγμής, για τη σημερινή κακή κατάσταση.
Κοκτέιλ τοξικών μικροοργανισμών -Ομοιότητες με τις λίμνες Κορώνεια και Ορεστιάδα
Σε ό,τι αφορά ειδικά τους τοξικούςμικροοργανισμούς της Κάρλας, οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και τουΑριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης έχουν καταγράψει συχνές αυξήσειςφυτοπλαγκτού και πιο συγκεκριμένα τοξικών μικροοργανισμών. Εντόπισαν, μάλιστα,σε αυξημένες συγκεντρώσεις το ίδιο κυανοβακτήριο, που έχει εντοπιστεί στοπαρελθόν στις λίμνες Κορώνεια της Θεσσαλονίκης και Ορεστιάδα της Καστοριάς.
“Κοινό χαρακτηριστικό των λιμνών αυτώνείναι ότι έχουν δεχτεί αστικά λύματα, βιομηχανικά απόβλητα, γεωργικές εκπλύσειςαπό τα λιπάσματα. Ο συνδυασμός αυτός ευνοεί την ανάπτυξη μικροοργανισμών πουπαράγουν τοξίνες, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να υπάρχει στην Κάρλα ένακοκτέιλ τοξικών μικροοργανισμών”, σημειώνει, από την πλευρά της, η αναπληρώτριακαθηγήτρια, Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ΜαρίαΜουστάκα.
Αναφέρεται, εξάλλου, στις νέες μετρήσειςπου έγιναν τον τελευταίο μήνα σχετικά με την τροφοδοσία της λίμνης, σεσυνεργασία με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Κωνσταντίνο Κορμά, καιτην επίκουρη καθηγήτρια, Ιφιγένεια Κάγκαλου.
“Τα νέα στοιχεία είναι ότι ητροφοδοσία της λίμνης από το αντλιοστάσιο και το κανάλι φέρνουν νερά από τονΠηνειό που περιέχουν βιομηχανικά απόβλητα και λύματα, με αποτέλεσμα νααυξάνεται το μικροβιακό φορτίο της λίμνης”, λέει χαρακτηριστικά. Ωστόσο,τονίζει, οι συγκεκριμένες μετρήσεις πρέπει να συνεχιστούν ώστε να διαπιστωθεί,αν οι μικροοργανισμοί που βρέθηκαν προέρχονται από τα νερά, τον αέρα ή τονπυθμένα της λίμνης.
Προςτην κατεύθυνση της συγκεκριμενοποίησης των πηγών ρύπανσης εργάζεται, άλλωστε,και ο νεοσύστατος Φορέας Διαχείρισης της Περιοχής ΟικοανάπτυξηςΚάρλας-Μαυροβουνίου-Κεφαλόβρυσου- Βελεστίνου. Με την άλλη της ιδιότητα, εκείνητης Προέδρου του Φορέα, η κ. Κάγκαλου επισημαίνει ότι το θέμα της ρύπανσηςπρέπει να αντιμετωπιστεί στη ρίζα του.
Στο μεταξύ, οι φύλακες του φορέα εποπτεύουντην περιοχή ώστε να εντοπίζουν κάθε παραβατική συμπεριφορά- από το να ρίχνεικάποιος λύματα, μέχρι να κυνηγά και να ψαρεύει παράνομα.
www.thessaliatv.gr